PSA

Wettelijk kader PSA (Psychosociale Arbeidsbelasting)

De werkgever is op grond van de Arbowet verplicht een beleid te voeren dat erop gericht is de medewerkers te beschermen door het voorkomen en beperken van PSA. De Arbowet kent onderstaande doelvoorschriften.

Artikel 3. lid 1 De werkgever voert beleid gericht op goede arbeidsomstandigheden;
Artikel 3. lid 2 De werkgever moet risico’s voorkomen en indien dat niet mogelijk is, deze risico’s beperken

In het Arbobesluit zijn de volgende voorschriften relevant:

Afdeling 4 PSA, Artikel 2.15 lid 1 Indien medewerkers worden blootgesteld aan psychosociale arbeidsbelasting stelt de werkgever maatregelen vast om PSA te voorkomen en/of te beperken;
Afdeling 4 PSA, Artikel 2.15 lid 2 Indien medewerkers worden blootgesteld aan psychosociale arbeidsbelasting, dient de werkgever voorlichting en onderricht te geven.

Psychosociale Arbeidsbelasting (PSA)

Ongewenst gedrag betreft gedragingen of uitingen van een groep of individu, gericht tegen een persoon die deze handelingen als bedreigend, vernederend of intimiderend ervaart. Het betreft voorvallen waarbij een medewerker psychisch, verbaal of fysiek wordt lastig gevallen, bedreigd of aangevallen onder omstandigheden die verband houden met het verrichten van arbeid.

Hieronder vallen zaken als:

Seksuele intimidatie
Agressie en geweld
Pesten
Discriminatie

Seksuele intimidatie

Onder seksuele intimidatie vallen allerlei vormen van seksueel getinte aandacht die ongewenst, eenzijdig wordt opgelegd. Denk hierbij aan directe verzoeken, indirecte toespelingen, aanrakingen, seksueel getinte opmerkingen of het versturen of ophangen van seksueel getinte plaatjes op de werkplek, al dan niet via social media.

Het al of niet voldoen aan seksueel getinte verzoeken of toenaderingspogingen wordt gebruikt als basis voor beslissingen die het werk van de persoon raken. Seksuele intimidatie kan plaatsvinden tussen collega’s onderling of door leidinggevenden. Maar ook patiënten of bezoekers kunnen zich hieraan schuldig maken.
De subjectieve beleving van het slachtoffer staat centraal. Niet hoe gedrag is bedoeld, maar hoe dat ervaren wordt, is maatgevend. Het gevoel van eigenwaarde van medewerkers die seksueel geïntimideerd worden, wordt flink aangetast. Seksuele intimidatie kan leiden tot gezondheidsklachten.

Agressie en geweld

Onder ‘Ongewenst gedrag’ valt het thema ‘agressie en geweld’ voor zover het zich voordoet tussen medewerkers onderling.

De definitie is: voorvallen waarbij een medewerker psychisch, verbaal of fysiek wordt lastig gevallen, bedreigd of aangevallen onder omstandigheden die rechtstreeks verband houden met het verrichten van arbeid. Intimidatie is een vorm van impliciete agressie waarbij sprake is van psychische druk, soms in combinatie met het misbruik maken van een formele of informele positie. Ook stalking en misbruik van social media vallen hieronder. In het kader van ongewenste omgangsvormen betreft het agressie en geweld van medewerkers onderling.

Pesten

Pesten is systematisch vernederend, intimiderend of vijandig gedrag, gericht op steeds dezelfde persoon die zich daartegen niet kan of wil verweren. Pesten is dus iets anders dan plagen, wat meer een incidenteel karakter heeft. Discriminatie kan gezien worden als een vorm van pesten. Niet alleen collega’s, maar ook leidinggevenden en klanten kunnen zich schuldig maken aan pesten. Het gevoel van eigenwaarde van medewerkers die gepest worden, wordt aangetast. Pesten kan leiden tot gezondheidsklachten.

Voorbeelden van pesten zijn:

Sociaal isoleren: iemand negeren, ver van de collega’s laten werken, iemand consequent niet meevragen voor de lunch of een borrel;
Werken onaangenaam of onmogelijk maken: bestanden wissen, telefoontjes niet doorgeven, vergaderingen zo plannen dat iemand nooit aanwezig is, de resultaten van het werk manipuleren;
Bespotten: met uiterlijk, gedrag, manier van praten, lopen of seksuele voorkeur;
Roddelen en/of geruchten verspreiden met het doel reputatieschade te veroorzaken;
Dreigementen: een leidinggevende die telkens dreigt met ontslag;
Lichamelijk geweld: iemand opsluiten, duwen;
Seksuele intimidatie (met gebaren, verbaal of fysiek).

Discriminatie

Onderscheid maken op grond van godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, nationaliteit, seksuele geaardheid of burgerlijke staat, of op grond van andere hoedanigheden zonder dat daarvoor een rechtvaardigingsgrond is aan te wijzen.